Zakopane, to miejsce magiczne, choć bardzo zepsute przez turystów. Mimo to, jestem w tym miejscu już po raz..., nawet nie wiem który. Lecz za każdym razem, już chyba z sentymentu, odwiedzam miejsca dobrze mi znane. Gubałówka, Butorowy Wierch, Morskie Oko, Kasprowy Wierch, no i oczywiście zakopiańską promenadę - Krupówki. Pod Gubałówką zawsze zaopatruję się przed wyjazdem w sery (oscypki), abym w Warszawie mógł poczuć jeszcze klimat Zakopanego. Natomist w schronisku nad Morskim Okiem zawsze jem placki ziemniaczane. W samym Zakopanym jem często w Bąkowie Zohilinie, albo chodzę do "Małej Szwajcarii" na fondue serowe. Wrócę do mojego wątku o zepsuciu Zakopanego prze turystów... Zjeżdża się tam tyle ludzi, że na Krupówkach w dzień Sylwestra jest korek... Nie stworzony przez samochody, ale przez ludzi. Naprawdę jest trudno przejść. Dominują stragany z kolorowymi gadżetami... Sprzedają wszystko!!! Od podrabianych oscypków, po kolorowe peruki, czapki i sewtry z "owczej" wełny za 30 złotych. Te swetry nawet nie leżały koło owcy, nie mówiąc już, że "są utkane z ich wełny", jak zachwalają sprzedawcy. Oscypki robią z krowiego, a nie z owczego mleka, a swetry ze sztucznego tworzywa. A turyści wszystko to kupują!!! W ten sposób psują cały urok Zakopanego!!! I daja możliwości do wciskania sobie przez miejscowych, wszystkiego, na czym mogą zarobić. Najlepiej więc jest oddalić się od szlaków uczęszczanych przez turystów, i poznać Zakopane od innej strony. Proponuję jeden wieczór przeznaczyć na pójście do Teatru im St. I. Witkiewicza. Naprawdę to niesamowite przeżycie. Byłem na kilku sztukach w tym teatrze. Ale "Czarownice z Salem" to jest to. Naprawdę polecam. Jeden dzień proponuję przeznaczyć na wizytę w pobliskim Kościelisku, gdzie jest o wiele spokojniej niż w Zakopanym. Morskie Oko oczywiście obowiązkowo i Kasprowy Wierch tez, tyle, że podczas ładnej pogody, gdy świeci słońce. W innym razie nic nie zobaczycie, zarówno nad Morskim Okiem, jak i na Kasprowym. Szkoda wyprawy i z marnowania dnia, gdy jest pochmurno czy pada deszcz lub śnieg. Przed wycieczką w takie miejsce zawsze proponuję sprawdzić pogodę na www.pkl.pl. Można tam zobaczyć obraz z kamer w najważniejszych miejscach, które trzeba zobaczyć: z Kasprowego Wierchu, Gubałówki czy Morskiego Oka. Do zamieszkania w Zakopanem polecam hotel "Villa Marilor", położony 200 metrów od dworca kolejowego i autobusowego. Wszędzie blisko, a warunki luksusowe za przystępną cenę (300 zł doba za pokój dwuosobowy ze śniadaniem) www.hotelmarilor.com. Hotel posiada własne SPA. W cenę za dobę wliczone jest korzystanie z basenu, sauny suchej i mokrej oraz z groty solnej. Za dodatkową opłatą można korzystać z masaży i innych zabiegów.
Zakopane – miasto i gmina w województwie małopolskim, siedziba powiatu tatrzańskiego. W latach 1977–1994 miejscowość była siedzibą gminy Tatrzańskiej. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do województwa nowosądeckiego.
Według danych z II kwartału 2005 r. 2 miasto miało 27 647 mieszkańców i jest drugim co do wielkości po Nowym Targu miastem Podhala.
Zakopane jest największym ośrodkiem miejskim w bezpośrednim otoczeniu Tatr, dużym ośrodkiem sportów zimowych, od dawna nazywane nieformalnie zimową stolicą Polski. W granicach administracyjnych miasta znajduje się także znaczna część Tatrzańskiego Parku Narodowego (od Doliny Suchej Wody do Doliny Małej Łąki). Liczbę turystów odwiedzających całe Tatry ocenia się na około 2-3 mln rocznie.
Zakopane powstało jako osada na miejscu sezonowych osad pasterskich. Pierwszy (zaginiony) przywilej osadniczy wydał podobno Stefan Batory w 1578 roku, który to przywilej został zatwierdzony przez króla Michała Wiśniowieckiego przywilejem osadniczym w 1670 roku (znanym tylko z odpisów – nie zachował się oryginał). W 1676 roku wieś liczyła 43 mieszkańców (wraz z Olczą i Poroninem). Pierwotnie osada należała do króla, później do cesarsko-królewskiego skarbu austriackiego. W 1824 roku Zakopane wraz z częścią Tatr zostało sprzedane rodzinie Homolasców. W XVIII wieku w Kuźnicach zbudowano hutę żelaza (w XIX wieku był to największy zakład metalurgiczny w Galicji). Rozkwit Zakopanego rozpoczął się w drugiej połowie XIX w., kiedy to właściwości klimatyczne Zakopanego zaczął popularyzować Tytus Chałubiński. W roku 1876 Towarzystwo Tatrzańskie otworzyło w Zakopanem szkołę snycerską. W 1886 r. zostało uznane za uzdrowisko. W 1889 roku Zakopane liczyło już 3000 mieszkańców. W tymże też roku kupił je na licytacji (wraz z dużą częścią Tatr) hrabia Władysław Zamoyski – "mąż opatrznościowy" Tatr polskich, który stworzył podwaliny obecnego parku narodowego. W 1933 roku Zakopane uzyskało prawa miejskie. W czasie II wojny światowej Zakopane stało się ważnym punktem przerzutowym na Węgry. W podziemiach hotelu "Palace" mieścił się areszt Gestapo
Na początku marca 1940 w wilii "Tadeusz" przy drodze do Białego miała miejsce III Metodyczna Konferencja NKWD i Gestapo, na której omówiono metody pracy operacyjnej przeciwko polskiemu podziemiu i wymieniono się informacjami.
Miasto położone jest u stóp Tatr, w Rowie Podtatrzańskim (Kotlina Zakopiańska), nad kilkoma potokami, których wody ostatecznie wpadają do rzeki Zakopianka (dopływ Białego Dunajca). Jest najwyżej położonym miastem Polski. W granicach administracyjnych miasta znajduje się część Tatr (z najwyższym punktem jakim jest wierzchołek Świnicy – 2301 m n.p.m.). Jednak pomijając tereny TPN to miasto leży na wysokości 750-1126 m n.p.m. Centralny punkt Zakopanego – skrzyżowanie ul. Krupówki i Kościuszki leży na wysokości 838 m n.p.m. Na północy rozciąga się pasmo Gubałówki, a na południu nad miastem góruje Giewont.
Pod koniec XIX wieku Zakopane stało się ważnym ośrodkiem kulturalnym, odwiedzanym (lub zamieszkanym) przez takie sławne postacie polskiej kultury jak: H. Sienkiewicz, W. Orkan, St. Witkiewicz, S. Żeromski, Kazimierz Przerwa-Tetmajer, Jan Kasprowicz, Mieczysław Karłowicz, Karol Szymanowski, Stanisław Ignacy Witkiewicz i inni. Stanisław Witkiewicz (ojciec) jest autorem tzw. stylu zakopiańskiego (zwanego też od jego nazwiska witkiewiczowskim) w budownictwie. Z pobytem letników a później także osiedlającej się w Zakopanem inteligencji nastąpił rozwój turystyki i taternictwa. W 1873 r. zawiązało się Towarzystwo Tatrzańskie, którego celem było propagowanie wiedzy o Tatrach, badanie ich, ułatwienie turystyki, ochrona przyrody i popieranie miejscowego rozwoju. Wśród inicjatorów powstania Towarzystwa był Tytus Chałubiński, ks. Józef Stolarczyk, Walery Eljasz-Radzikowski i inni. Działalności tego Towarzystwa Zakopane zawdzięcza pierwsze oświetlenie, organizację poczty i telegrafu, budowę Dworca Tatrzańskiego. Rozwój taternictwa i powtarzające się wypadki były powodem powołania Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego (1909). Inicjatorem jego powstania był przede wszystkim Mariusz Zaruski. Z pobytem letników związana jest także historia teatru w Zakopanem. Pierwsze przedstawienia wystawiane były przez zespoły amatorskie tworzone przez gości, ale już w 1892 Zakopane odwiedza zespół teatralny złożony z zawodowych aktorów. Powołany w 1900 r. Związek Przyjaciół Zakopanego zainicjował powstanie stałego teatru amatorskiego, a od 1904 sezonowego zespołu zawodowego. W Zakopanem występowała Helena Modrzejewska, Antonina Hoffman, Irena i Ludwik Solski i inni. W latach międzywojennych działał w Zakopanem Teatr Formistyczny.
Z działalnością Związku Przyjaciół Zakopanego związana jest także budowa pomnika Tytusa Chałubińskiego i powstanie pierwszych stowarzyszeń sportowych. Do najsławniejszych zabytków zaliczane są: barokowy drewniany kościółek obok zabytkowego Cmentarza Zasłużonych na Pęksowym Brzyzku; zabytkowa góralska zabudowa drewniana; budowle w stylu zakopiańskim; wille (np. Koliba, Pod Jedlami, Atma i inne).
Zakopane wielokrotnie organizowało ważne imprezy sportowe. Rokrocznie na Wielkiej Krokwi odbywa się Puchar Świata w skokach narciarskich. W mieście tym trzykrotnie odbywały się mistrzostwa świata w narciarstwie klasycznym: w latach 1929, 1939 oraz w 1962 oraz jeden raz mistrzostwa świata w narciarstwie alpejskim w 1939 roku. Miasto kandydowało do organizacji Mistrzostw Świata w Narciarstwie Klasycznym 2011 (przegrana z Oslo) i Mistrzostw Świata w Narciarstwie Klasycznym 2013 (przegrana z Val di Fiemme). Miasto starało się też (bezskutecznie) o organizację w 2006 roku Zimowych Igrzysk Olimpijskich (wygrał Turyn).
Liczne sanatoria i domy wypoczynkowe oraz duża baza noclegowa, czynią z Zakopanego miejscowość atrakcyjna dla turystów. Główną atrakcją turystyczną są Tatry. Inne to:
kolej linowo-terenowa na Gubałówkę
kolejka linowa na Kasprowy Wierch
kolej linowo-krzesełkowa na Butorowy Wierch
skocznia narciarska Wielka Krokiew
Teatr im. Stanisława Ignacego Witkiewicza
liczne festiwale i imprezy folklorystyczne (Jesień Tatrzańska i Międzynarodowy Festiwal Folkloru Ziem Górskich)
Tekst i foto: Robert Krupiński
KOMENTARZE
Nikt nie skomentował tej treści, bądź pierwszy.
Aby skomentowac treśc musisz byc zalogowany,
zaloguj się lub
załóż konto
